Rimokatolička crkva Sveti Josip u Nemačkoj (Srpskoj) Crnji

U Nemačkoj Crnji, naselju koje se nalazi najbliže Žombolju, centru imanja, Jožef Čekonjić je već 1808. godine podigao crkvu. Objekat je bio osvećen 1. septembra, u čast baronovog patrona Svetog Josipa.

Osnovni materijal kojim je religijska građevina zidana bila je opeka, dok je krovni pokrivač bila šindra.

Na mestu starije crkve 1868. godine podignuta je nova zgrada, čiji su donatori bili Čekonjići i biskup Čanadske biskupije. Jednobrodna građevina nosi obeležja neogotskog stila. Njene dimenzije nisu toliko impozantne, a usled nedostatka kape tornja, koja je skinuta u drugoj polovini 20. veka, deluje još niža. Zgrada je zidana opekom, omalterisana i obojena žutom bojom. Sa strane svetilišta, na brodu se nalazi jedno proširenje, na kojem je smešten kružni prozor. Iako su ostali otvori zazidani, njihova nekadašnja dispozicija još uvek je uočljiva na fasadi. Na severnoj i južnoj strani broda se nalaze po tri otvora. Središnji, najveći prozor je u obliku polukruga, a dva bočna su lučno završena. Građevinom dominira trodelni toranj, prislonjen uz zapadnu fasadu, ne čineći sastavni deo broda. Ovde se nalaze ulazna vrata, završena prelomljenim lukom, iznad kojeg je okulus. Sve etaže su ukrašene malterskom plastikom. Otvori na tornju su naglašeni dorskim pilastrima, dok je na ostalim delovima fasade obrazovana imitacija kamena. Na bočnim fasadama donjeg dela kule se nalazi po jedan slepi kružni prozor, ispod kojeg je umesto vrata pravougaona niša. Na prednjoj i zadnjoj strani središnjeg nivoa, znatno nižeg od ostala dva, nalazi se prozor kvadratnog oblika, a na bočnim stranama slepi prozor istog formata. Na fasadi je takođe formirana imitacija kamena. Druga etaža je završena dorskim vencem. Na gornjem, ravno omalterisanom delu tornja, sa sve četiri strane se nalazi po jedan prozor završen prelomljenim lukom, a iznad toga je uzak friz i brojčanik. Ovaj nivo se takođe završava vencem, iznad kojeg sledi limeni pokrivač i kruna objekta, tj. krst.

Ispred crkve je postavljen krst, na čijem bazisu se nalazi spisak vojnika iz Nemačke Crnje koji su stradali u Prvom svetskom ratu. Sa jedne strane se nalazi statua Device Marije, a sa druge Svetog Josipa.

Do Drugog svetskog rata crkva je kontinualno održavana jer je aktivno funkcionisala, dok od sredine 20. veka stoji napuštena u centru naselja, pošto je pobožan nemački narod bio primoran da napusti svoje domove. Oslobodilački pokret, odnosno partizani su na jesen 1944. godine prvo mučili do smrti sveštenika Ferenca Bruneta (Brunet Ferenc), a zatim je usledilo proterivanje nemačkog stanovništva. Neobično je da u ovom selu nije došlo do rušenja katoličke crkve, kao u većini nemačkih naselja. Međutim, oprema građevine, uključujući i dragocene orgulje, je vremenom uglavnom uništena. Crkva je danas filijala crkvene opštine Nova Crnja.

Arhivski materijal