Dvorci

Nakon kupovine imanja krajem 18. veka, torontalski feudalci su nastojali da obezbede sebi i svojoj porodici udoban život, te su ubrzo obeležili centar svojih poseda dvorcem okruženim ogromnim parkom. Dvorci su bili najreprezentativnije građevine feudalskog poseda, a pored toga su, odslikavajući moć i nadređeni položaj plemića, imali i simbolički značaj. Tokom 19. veka to su bila mesta koja je često posećivala mađarska aristokratija, kao i poznati umetnici i političari tog vremena.

Transformacija društvenog sistema i tehnološki razvoj tokom 19. veka odrazili su se na gotovo sva polja života, pa tako i na kulturu stanovanja feudalaca. Do kraja veka, mnogobrojni dvorci, sagrađeni u različitim istorijskim stilovima, krasili su teritoriju Banata.

Na imanju Čekonjića više od pola veka postojao je samo jedan dvorac, sagrađen u centru uprave poseda u Žombolju. Tek je u 60-im godinama 19. veka došlo do izgradnje reprezentativnog objekta, koji je verno odslikavao moć i društveni uticaj Čekonjićevih. Tome je doprinelo ne samo arhitektonsko oblikovanje građevine, nego i ličnost samog projektanta. Iako su dva dvorca sagrađena u neposrednoj blizini jedan drugom, njihov arhitektonski jezik je bio u potpunoj suprotnosti. Novi dvorac bi se mogao tumačiti kao simbol razvoja i napretka, a stari kao reprezent klasičnih vrednosti i statičnosti. Činjenica da od dvorca Čito danas nema ni traga, a da je zimski dvorac i dalje u funkciji, možda predstavlja potvrdu prethodne pretpostavke. Treći dvorac porodica Čekonjić je stekla tek krajem 19. veka, kada je kupila imanje Rogendorf i zajedno sa njim feudalsku kuću koju je kasnije dograđivala i prilagođavala svom ukusu.

„Ratovi, bune, promene režima su skoro bez traga uništili ovo bogatstvo“ na celoj teritoriji Banata. Većina nekadašnjih feudalskih domova je polako uništena, te danas nema ni traga njihove nekadašnje slave. Ovu sudbinu nisu mogli da izbegnu ni dvorci Čekonjićevih, na osnovu čijih se ostataka danas ni ne naslućuje nekadašnja veličina porodice.